Birinci sınıf eğitiminin önemi yıllardan beri tartışılan, çocuklarının gelişimsel süreçlerine önem veren ailelerin hep dikkate aldığı, yapılan düzenlemelerle de her zaman gündemde kalan bir konu olmuştur. Yapılan çalışmalar ilkokula hazır olan bir çocuğun akademik başarısını ilkokul hayatı süresince sürdürdüğünü göstermektedir. Peki, bir çocuğun ilkokula hazır olup olmadığını etkileyen faktörler nelerdir?
Çocuğun ilkokula hazır olması, kendi öğrenme ve gelişim süreciyle ilgilidir. Bu öğrenme ve gelişim sürecinde ailelerin de bazı özelliklere sahip olması gereklidir. Çocuğun öğrenme süreçlerinin ailenin desteği ve teşvikiyle paralel ilerlediği, bu desteklerin ve teşviklerin çocukların geçiş sürecini kolaylaştırdığı bilinmektedir. Okulların da bu geçişte payı büyüktür. Okulun, geçiş sürecini rahatlatmaya imkân sağlaması ve her öğrenme sürecine destek veren bir yapıda olması önemlidir.
Çocukların ilkokul olgunluğu ön becerileri nelerdir?
Çocukların ilkokula hazır olmalarını etkileyen beş alan; fiziksel ve motor gelişim, sosyal ve duygusal gelişim, öğrenmeye yönelik davranışlar, dil gelişimi, bilişsel gelişim ve genel bilgi (matematik, okuma yazmaya yönelik bilgiler) olarak tanımlanmıştır.
Fiziksel ve motor gelişimi, sınıf aktivitelerinde ve çocukların sosyal hayatında önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle ince motor gelişiminin belirli bir seviyede olması okuma yazma için yapılacak etkinliklerde çocuğun yetkin olmasını sağlayacaktır. İnce motor becerilerinde çocukların ilkokula başlamadan önce dominant el tercihinin (sağ-sol) olması, kalem tutması, rakam ve harfleri kopya edebilmesi, sınır taşırmadan boya yapabilmesi, makas kullanabilmesi önemlidir.
Sosyal ve duygusal gelişimleri incelendiğinde; duygu düzenleme, yönerge alma, sosyal ilişki kurma ve sürdürme dikkate alınan konulardandır. Öğrenmeye yönelik davranışlarda çocukların öğrenmeye istekli olmaları, öğrenmek için gerekli olan dikkate sahip olmaları ve bu dikkati öğrenme odaklı sürdürebilmeleri gerekmektedir. Aynı zamanda sosyal ve duygusal gelişiminde sorun yaşamayan çocuklar, arkadaş ve öğretmen ilişkilerinde de bu becerilerini problem çözme yönünde kullanabileceklerdir.
Dil gelişimi düşünüldüğünde çocukların kendilerini, duygu ve düşüncelerini anlaşılır biçimde ifade etmeleri gereklidir. Dil aynı zamanda çocukların sosyal ilişkilerinde hem kendilerini ifade etmeleri hem de karşılarındakileri anlamaları açısından önemlidir. Sosyal ilişkiler dışında dili bir bilişsel beceri olarak düşündüğümüzde ise dil becerileri çocukların okuma yazmaya hazırlığında önemli bir yer tutmaktadır. Harfleri tanımak, hece-ses ayrımı yapabilmek, okuduğunu anlayabilmek başlıca sayabileceğimiz okuma yazmaya hazırlığı güçlendirecek becerilerdendir.
İlkokulda kullanılacak beceriler yukarıda saydığımız alt alanların üzerine oluşturulur. Bu sebeple çocukların ilkokula başlamadan önce bazı temel becerilere sahip olması önemlidir. Temel becerileri eksik olan çocuklar, temel becerilerinin üzerine yeni becerileri oturtamayacakları için ilk yıllarda zorlanacaklardır. Bu nedenle ilkokula başlamadan önce çocukların ilkokula hazır olup olmadıklarını anlamak özellikle okul olgunluğu konusunda sıkıntı yaşayan çocuklar için çok önemli bir taramadır.
Yorum yapma kapalı.